Scoulfly
Uzman Üye
- Katılım
- 20 Aralık 2020
- Mesajlar
- 193
- Tepkime puanı
- 649
- İlgi Alanlarınız
- Grafik Tasarım
- Cinsiyet
-
- Erkek
Kuman-Kıpçaklar gerçek manada bir devlet yapısına pek erişememiş olsalar da, Türk tarihinde ve özellikle Karadeniz’in kuzeyindeki bozkırlarda tarih boyunca önemli roller oynadılar. Biz burada öncelikle Türk tarihi ve kültürünün başta gelen kaynakları arasındaki Oguz-nâmelerde Kıpçak adı ne vesile ile geçiyor ve bu isim onlara destan kahramanı Oguz tarafından nasıl verildi, bunun üzerinde duracağız.
Bilindiği üzere bu Oguz-nâmelerin aşağı-yukarı tamamı Oguz Han’ın yaptığı savaşlar ve Oguzlar hakkındadır. Oguz Kagan Destanı’ndaki ilk Türk fütûhatı zamanlarında Uygur, Kanglı, Kıpçak, Kalaç, Karluk ve Oguzları (Türkmenler) hep birlikte görmekteyiz. Bunlar bir yana Oguz destanları günümüze iki biçimde gelmiştir ki, burada Türk kabilelerinin adlarının nereden çıktığı ve ne mana ifade ettiği gibi hususlar da açıklanıyor.
Kıpçak adının etimolojisi umumiyetle ağaçla ilişkilendirilmektedir ki, bilindiği üzere Türk kültüründe ağacın çok önemli bir yeri vardır. Bu durumda Oguz Kagan Destanı’ndan çıkan netice ise; Türk Devleti kurulurken Oguz’la beraber hareket eden çocuklarının ahfadına Oguz-Uygur adı verilirken; amcaları, yeğenleri ve diğer akrabalarına Kıpçak vs, ona başkaldırıp, tanımak istemeyenlere de Mogol denmesi söz konusudur.
Kıpçaklardan söz edilirken üzerinde durulması gereken Türk kavimlerinden birisi Kimeklerdir. Bununla birlikte Kimeklerin yaşamış olduğu bölgenin yerli tarih kaynakları son derece kıttır. Ancak geç dönem İslami eserler bize bu hususta yardımcı olmaktadır. Fakat bunlar da düzenli kayıtlar değildir. Dolayısıyla Kimeklerin ilk yurtları hakkında fazla bilgimiz yoktur. Onların tarih sahnesine çıkışları İrtiş Nehrinin iki kıyısındaki hayatları sırasına rastlamaktadır. Burası Türk anayurdunun batı kesimlerini meydana getirmektedir. Herhalde Kimekler İrtiş Nehrinin doğusunda bulunan Altaylardan gelen bir Tölös kabilesiydi.
KONUNUN DEVAMI İÇİN OKUNMASI GEREKEN KAYNAK
Prof.Dr. Saadettin Yağmur Gömeç, Türk Kültürünün Ana Hatları, 4. Baskı, Ankara 2018
Prof.Dr. Saadettin Yağmur Gömeç, “Türk Tarihinde Kıpçaklar”, Türk Tarihçiliğine Katkılar. Mustafa Kafalı Armağanı, Ankara 2013
Bilindiği üzere bu Oguz-nâmelerin aşağı-yukarı tamamı Oguz Han’ın yaptığı savaşlar ve Oguzlar hakkındadır. Oguz Kagan Destanı’ndaki ilk Türk fütûhatı zamanlarında Uygur, Kanglı, Kıpçak, Kalaç, Karluk ve Oguzları (Türkmenler) hep birlikte görmekteyiz. Bunlar bir yana Oguz destanları günümüze iki biçimde gelmiştir ki, burada Türk kabilelerinin adlarının nereden çıktığı ve ne mana ifade ettiği gibi hususlar da açıklanıyor.
Kıpçak adının etimolojisi umumiyetle ağaçla ilişkilendirilmektedir ki, bilindiği üzere Türk kültüründe ağacın çok önemli bir yeri vardır. Bu durumda Oguz Kagan Destanı’ndan çıkan netice ise; Türk Devleti kurulurken Oguz’la beraber hareket eden çocuklarının ahfadına Oguz-Uygur adı verilirken; amcaları, yeğenleri ve diğer akrabalarına Kıpçak vs, ona başkaldırıp, tanımak istemeyenlere de Mogol denmesi söz konusudur.
Kıpçaklardan söz edilirken üzerinde durulması gereken Türk kavimlerinden birisi Kimeklerdir. Bununla birlikte Kimeklerin yaşamış olduğu bölgenin yerli tarih kaynakları son derece kıttır. Ancak geç dönem İslami eserler bize bu hususta yardımcı olmaktadır. Fakat bunlar da düzenli kayıtlar değildir. Dolayısıyla Kimeklerin ilk yurtları hakkında fazla bilgimiz yoktur. Onların tarih sahnesine çıkışları İrtiş Nehrinin iki kıyısındaki hayatları sırasına rastlamaktadır. Burası Türk anayurdunun batı kesimlerini meydana getirmektedir. Herhalde Kimekler İrtiş Nehrinin doğusunda bulunan Altaylardan gelen bir Tölös kabilesiydi.
KONUNUN DEVAMI İÇİN OKUNMASI GEREKEN KAYNAK
Prof.Dr. Saadettin Yağmur Gömeç, Türk Kültürünün Ana Hatları, 4. Baskı, Ankara 2018
Prof.Dr. Saadettin Yağmur Gömeç, “Türk Tarihinde Kıpçaklar”, Türk Tarihçiliğine Katkılar. Mustafa Kafalı Armağanı, Ankara 2013
